Blog 2, Les 1: Horloge geeft verkeerde tijd aan?

Les 1 07/11/2013

De lessenserie gaat vandaag van start met een verkenningsles. Na een korte introductie wordt aan de leerlingen gevraagd hoe laat het is. De leerlingen geven aan dat het 09:00 uur is. Een van ons controleert dat op haar horloge. Verbaasd wordt er aan de klas medegedeeld dat er op het horloge 10:00 wordt aangegeven. Meteen reageert een leerling daarop met de opmerking: ‘Oh, maar dan ben je vergeten dat de wintertijd is ingegaan!’. Een paar weken daarvoor was namelijk inderdaad de klok een uur achteruit gezet. Maar waarom eigenlijk? Dezelfde vraag stellen we aan de leerlingen. Waarom zouden we het horloge verzetten? Waarom is er zomer- en wintertijd ingevoerd?

De klas is verdeeld in zes groepen. Iedere groep bestaat uit ongeveer vijf leerlingen. De groepjes gaan gelijk aan de slag met het noteren van hun ideeën. Er wordt goed met elkaar overlegd over een mogelijk antwoord op de vraag. De leerlingen zijn onbewust bezig met het opstellen van een hypothese (mogelijk antwoord op een onderzoeksvraag). Na ongeveer twintig minuten hebben de leerlingen lang genoeg de tijd gehad om een hypothese op te stellen.

De les wordt afgesloten met een korte presentatie van de bedachte hypothese. Het was de bedoeling dat er van ieder groepje één leerling voor de klas kwam vertellen, maar alle leerlingen van het groepje kwamen voor de klas en hebben elkaar geholpen en aangevuld tijdens het presenteren. Hierdoor hebben we wel een beter beeld gekregen van de presentatievaardigheden van de klas.

De meeste groepjes hebben op hun poster twee klokken getekend of het blad in tweeën gedeeld, waarmee ze een onderscheid maken tussen de zomer en wintertijd. Bijna alle leerlingen hadden door dat zomer- en wintertijd te maken heeft met licht en donker. Zo wisten de meeste groepjes dat het in de zomer langer licht is en in de winter langer donker. Voorbeeld van een hypothese: ‘De klok gaat in de winter een uur naar achteren, omdat het anders te snel donker wordt en in de zomer zetten we de klok naar voren, omdat het anders te lang licht blijft.

Later in de lessenserie is er een presentatieles, waarbij er wordt gekeken of de leerlingen, vergeleken met deze les zijn gegroeid op het gebied van presenteren van resultaten aan de klas.